درس 4 - نقش بورس در نظام اقتصادی

به نام خدا

الفبای بورس

نقش بورس در نظام اقتصادی

در درس قبـل گفتیم که بورس، یک بازاره که انواع دارایی در اون مورد خرید و فروش قرار می‌گیره. البته بازاری که ما از اون، با عنوان بورس صحبت می‌کنیم، با بازارهای متداول مثل بازار طلا، بازار خودرو، بازار فرش و دیگر بازارها که اغلَبِ شما با اونها آشنایی دارین، تفاوت‌های عمده‌ای داره. شاید بتونیم رسمی‌بودن، شفافیت و برخورداری از پشتوانه محکم قانونـیو مهمترین تفاوت‌های بورس با بازارهای سنتـی بدونیم. به این معنا که:

اولا بورس، برخلاف بازارهای سنتی، یه بازار کاملا رسمیه و خرید و فروش در اون، براساس قوانیـن، مقررات و ضوابط مشخـص و نظام‌مند انجام می‌شه.

 

تفاوت دوم بورس با بازارهای سنتی، شفافیت بالای بورسه، به این معنا که وقتی یه نفر تصمیم به خرید یا فروش سهام یه شرکت در بورس می‌گیره، به راحتی و تنها صرفا با دسترسی به اینترنت، می‌تونه به همه اطلاعات مربوط به اون شرکت دسترسی داشته باشه و بعد از بررسی کامل این اطلاعات، درباره خرید یا فروش سهام اون شرکت تصمیم‌گیری کنه، و این در حالیه که بازارهای سنتی از چنین شفافیتی برخوردار نیستن.

تفاوت سوم بورس با بازارهای سنتـی هم به برخورداری فعالان بورس از پشتوانه قانونـی مربوط میشه؛ به خاطر اینکه به دلیل اهمیت فوق‌العاده بورس در نظام اقتصادی کشور، قانون‌گذار قوانین، مقررات و ساختارهای لازمو برای حفظ حقوق سرمایه‌گذاران در بورس درنظر گرفته تا سرمایه‌گذاران، با اطمینان خاطر از عدم بروز اتفاقاتی مثل سوء‌استفاده، کلاهبرداری و دیگر موارد در این بازار سرمایه‌گذاری کنن؛ مزیتی که در بازارهای سنتی وجود نـداره. از تفاوت های بورس با بازارهای سنتی که بگذریـم، بهتره اشاره‌ای هم به نقش بورس و به طور مشخص، بورس اوراق بهادار در اقتصاد جامعه داشته باشیـم.

اشاره کردیم که به‌علت اهمیت بالای بورس در اقتصاد کشورها، قوانیـن و مقررات متعددی در زمینه بورس و حمایت از سرمایه‌گذاران این بازار در همه‌جای دنیا به تصویب رسیده و اجرا می‌شه. اما چرا بورس تا این اندازه، در نظام اقتصادی کشورهـا اهمیت داره؟

فرض کنید شرکتـی پس از انجام مطالعات کارشناسی، به این نتیجه رسیده که با افزایش تعداد خطوط تولید خودش، می‌تونه محصول جدیـدیو به بازار عرضه کنه. طبیعتا موفقیت شرکت در راه‌اندازی خط تولید جدید، منجر به افزایش میزان تولید، فروش و سودآوری شرکت، ایجاد فرصت‌های شغلی بیشتر، خودکفایی در عرصه ملی و در نهایت، رشد و رونق اقتصادی میشه. اما شرکت برای راه‌اندازی این خط تولید، نیاز به پـول داره. بنابراین سوال اصلی اینه : منابع مالی مورد نیاز برای راه‌اندازی این خط تولید، چگونه باید تأمیـن بشه؟

یه راه متداول، مراجعه مسئولان شرکت به بانک و دریافت تسهیلات بانکیه. این روش ازنظر زمانی، معمولا فرایندی زمان‌بر و طولانیه، و هزینه بالایی رو به شرکت تحمیل می‌کنه؛ چون شرکت درصورت دریافت تسهیلات، باید سود تسهیلاتو به بانک پرداخت کند و نرخ سود هم معمولا قابل‌توجهِ؛ بنابراین با این روش، ریسک شرکت هم تا حد زیادی افزایش پیدا می‌کنه.

اما در کنار این روش، روش دیگه ای هم وجود داره که تأمین مالـی ازطریق بورس اوراق بهـاداره. در این روش، شرکت می‌تونه درصورت پذیرش در بورس، طرح توجیهیِ خودشو برای راه‌اندازی خط تولید جدید به بورس ارائه کنه. درصورتی که کارشناسان بورس تشخیص دادن که طرح ارائه شده، ازنظر میزان سودآوری و سایر شرایط، طرح قابل قبولیه، به شرکت اجازه می‌دِه تا با عرضه و فروش سهام جدید به سرمایه‌گذاران در بورس اوراق بهادار، منابع مالی موردنیاز خودشو برای راه‌اندازی خط تولید جدید تأمین کنه. به این ترتیب، از یک‌سو شرکت تونسته با سهیم کردن دیگران در طرح خودش، به راحتـی تأمین مالی کنه و از سوی دیگه، سرمایه‌گذارانی که طرح شرکتو سودآور تشخیص دادن تونستن با خرید سهام اون شرکت، هر چند به میزان بسیار کم اما با سرمایه اندک، در یک طرح سودآور و ملـی، شریک بشن و نتیجه چنین مشارکت مؤثری قطعا، رشد و شکوفایی اقتصاد کشور خواهـد بود.

توجه به این نکته ضروریه، چون سرمایه‌گذاران در بورس اوراق بهادار، بعد از بررسی و تحلیل اطلاعات منتشر شده از سوی شرکت‌ها، سهام شرکت‌های سودآور و دارای عملکرد قابل قبول رو انتخاب می‌کنن. بنابراین بورس در واقع با ایجاد فضای رقابتی، باعث می‌شه که شرکت‌های موفق و سودده، بتونن از طریق فروش سهام به تأمین مالی بپردازن، و برعکس شرکت‌های زیان‌ده به‌طور خودکار از گردونه خارج بشن تا اختصاص منابع، به صورت مطلوب و بهینه انجام بشه؛ امری که به نوبه خودش رونق اقتصادیو به دنبال داره. به همین علته که کشورهایی که دارای بورس تکامل یافته‌تر هستند، تونستن رشد اقتصادی بیشتـریو تجربـه کنن.

آنچه در این درس گفته شد:

- رسمیت، شفافیت و برخورداری از پشتوانه قانونی مهمترین تفاوت های بورس در مقایسه با سایر بازارهای سرمایه گذاری به شمار می ره.

- به علت نقش موثر بورس در هدایت منابع مالی به سمت بنگاه های اقتصادی، بورس در همه ی کشورها  مورد حمایت دولت ها و نهادهای قانون گذاره.

- شفافیت در بورس یعنی اینکه سرمایه گذارا، قبل از خرید سهام یه بنگاه اقتصادی، می تونن به راحتی به همه ی  اطلاعات اون دسترسی داشته باشن و بر اساس این اطلاعات تصمیم گیری کنن.

- بین رشد، شکوفایی اقتصادی و رونق بورس توی کشور، رابطه ی مستقیم و متقابل وجود داره.

در درس های بعد اطلاعات بیشتری در باره ی بورس در اختیار شما قرار خواهیم داد، با ما همراه باشید!

تا درس بعد خدا نگهدار

حالا که متن درسو خوندین و ویدیو رو تماشا کردین به سوالای این درس پاسخ بدین : پرسش های درس4

----------------------------

درسهای دیگر