تا این جا با انواع اوراق بهادار آشنا شدیم.حال میخواهیم با چگونگی خرید و فروش سهام در بازار بورس اوراق بهادار آشنا شویم.
خرید سهام :
در درس اول به این نکته اشاره شد که ما برای اینکه بتوانیم به خرید و فروش سهام بپردازیم باید به یک شرکت کارگزاری رسمی و عضو بورس اوراق بهادار تهران مراجعه کنیم و یک کد بورسی دریافت کنیم.
مهمترین وظیفه کارگزاران دریافت سفارش خرید و فروش از سرمایه‌گذاران و انجام معامله برای آنان است. بر اساس مقررات، انجام معامله سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس در خارج از سیستم معاملات بورس ممنوع است. بنابراین در حال حاضر در بورس اوراق بهادار تهران مسیر اصلی سرمایه‌گذاری از طریق کارگزاران است.
همه کارگزاران موظف به انجام وظایف خود در چارچوب قوانین و مقررات موجود هستند و سرمایه‌گذار میتواند برای خرید اوراق بهادار کارگزار خود را با توجه به معیارهایی از قبیل انجام به موقع سفارش، داد و ستد سهام با مناسب‌ترین قیمت و ارائه خدمات جانبي کارگزار انتخاب کند.
سرمایه‌گزاران در شرکتهای کارگزاری باید اقدامات زیر را انجام دهند:
از آن‌جا که دادوستد اوراق بهادار با استفاده از سامانه معاملات الکترونیکی انجام مي‌شود، لازم است همه خریداران و فروشندگان دارای کد منحصر به خود باشند تا کارگزار بتواند براساس آن به خرید و فروش اوراق بهادار بپردازد. بنابراین هر سرمایه‌گذاری باید یک بار اقدام به دریافت کد سهامداری نماید. کد معاملاتی، شناسه‌ای 8 کاراکتری است که براساس مشخصات و اطلاعات فردی سرمایه‌گذار – از جمله کد ملی وی – و به صورت ترکیبی از حرف و عدد تعیین میشود. این کد در واقع از سه حرف اول نام خانوادگی و یک عددی تصادفی پنج رقمی، تشکیل شده است. کد معاملاتی سرمایه‌گذار منحصر به فرد است و هر سرمایه‌گذار یک کد معاملاتی دارد. دريافت كد معاملاتي از طريق كارگزار و با ارائه مدارك شناسايي(كپي شناسنامه و شماره ملي) امکان پذیر است. آن چنانکه اشاره شد دریافت کد سهامداری یکبار بصورت رایگان و حداکثر 48 ساعت توسط کارگزار صورت می گیرد.
بعداز دریافت کد بورسی یا کد معاملاتی میتوانیم اقدام به خرید و فروش سهام کنیم.
حال خرید سهام :
افراد برحسب موقعیت خود می توانند به سه روش مراجعه حضوری به دفاتر شرکتهای کارگزاری و یا شعبه‌های آنها در نقاط مختلف کشور، مراجعه به سایت شرکت کارگزاری و از طریق سیستم پیام کوتاه شرکتهای کارگزاری جهت انجام معاملات خود با شرکتهای کارگزاری تماس بگیرند. در این قسمت نحوه خرید و فروش سهام با توجه به روش مراجعه حضوری شرح داده می شود:
بعداز دریافت کد بورسی برای خرید سهام باید یک فرمی که به آن فرم خرید سهام می گویند را تکمیل کنیم.
فرم خرید سهام فرمی است که در آن مشخصات کامل خریدار - شرکت کارگزاری - نام شرکتی که میخواهیم سهام آنرا خریداری کنیم به همراه تعداد سهام و قیمت خرید آنها در آن قید میشود.
در فرم خرید سهام مهمترین قسمت آن قسمت مشخصات سرمایه گذاری است.در این بخش مشخص میکنیم که قصد خرید یا سرمایه گذاری بروی سهام یا حق تقدم چه شرکتی و با چه قیمتی داریم.
مشخص است که سرمایه گذار باید قبل از درج قیمت و خرید خود تصمیم خود را گرفته باشد.قیمت خرید از طرف سرمایه گذار میتواند قیمت بازار - قیمت معین - یا سقف قیمت باشد.
درخواست خرید سهام به قیمت بازار:
در این نوع درخواست سرمایه گذار قیمت سهمی که قصد خرید آنرا دارد در فرم تعیین نمیکند اما در ستون حداکثر قیمت ، قیمت روز یا بازار را قید میکند.
در این حالت کارگزار با برسی قیمت های پیشنهاد شده از دیگر فروشندگان که قصد فروش سهمی که شما قصد خریدش را دارید،با پایین ترین یا مناسب ترین قیمت پیشنهادی برای شما خریداری میکند.
درخواست خرید سهام به قیمت معین:
در این حالت سرمایه گذار با توجه به شناخت خودش از بازار قیمتی را مشخص میکند و در ستون حداکثر قیمت مینویسد.در صورتیکه سفارش فروشی مطابق یا درخواست خرید شما از نظر قیمت تعیین شده در سامانه معاملات وجود داشته باشد کارگزار آن سهم را برای شما خریداری میکند.
درخواست خرید محدود یا خرید سهام به قیمت سقف:
| ردیف | تعداد سفارش | تعداد سهام | قیمت خرید (ریال) |
| 1 | 1 | 1000 | 2550 |
| 2 | 1 | 1500 | 2540 |
| 3 | 2 | 1200 | 2525 |
| 4 | 1 | 300 | 2450 |
- نکته دیگری که در فروش سهام باید توجه داشت اینست که در صف فروش سهام اولویت بالاتر با قیمت های پیشنهادی پایین تر است.
- در فروش سهام هم کارگزار موظف است رسید فروش سهام را یک روز بعداز معامله و وجه سهام فروخته شده را تا سه روز کاری به حساب فروشنده واریز کند.
درس هفتم - روش های کسب درآمد از بورس و خرید سهام 
